Λίπος, αλήθειες και ψέμματα

“Ποιο είναι το ιδανικό ποσοστό σωματικού λίπους;”

“Γιατί το χρειαζόμαστε; Θέλω να το διώξω από πάνω μου”

“Έχω πάρα πολύ, τι θα κάνουμε για αυτό;”

“Δεν θέλω να τρώω λιπαρές τροφές”

Κι άλλες πολλές απορίες σχετικά με το σωματικό λίπος και τις λιπαρές τροφές που ακούγονται σε μια πρώτη επίσκεψη σε ένα διαιτολογικό γραφείο. Τι ισχύει πραγματικά γύρω από αυτόν τον “μύθο”. Τι είναι το σωματικό λίπος; Αλήθειες και ψέμματα γύρω από ένα μεγάλο κεφάλαιο στην διατροφή.

Σωματικό λίπος σύμφωνα με την βιβλιογραφία είναι το σύνολο των λιπιδίων στους ιστούς του ανθρώπινου σώματος. Σχηματίζεται μέσα από ένα σύνολο διεργασιών που τελούνται στον οργανισμό αφού οι μηχανισμοί του σώματος μετασχηματίσουν, αποθηκεύσουν ή αποβάλλουν τα συστατικά που λαμβάνει ο άνθρωπος από τις τροφές.

Το σωματικό λίπος είναι απαραίτητο για την προστασία των οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού και την αποθήκευση των λιποδιαλυτών βιταμινών. Το ποσοστό του σωματικού λίπους καταγράφεται με την λιπομέτρηση.

Οι γυναίκες χρειάζονται το λίπος για τη γονιμότητα

Το σωματικό λίπος παίζει σημαντικό ρόλο στη γυναικεία γονιμότητα. Για μια γυναίκα το φυσιολογικό ποσοστό του σωματικού λίπους είναι μεταξύ 20-30% του σωματικού της βάρους (διπλάσιο από τους άνδρες). Αν το ποσοστό πέσει κάτω από το 18%, η ωορρηξία σταματά αλλά το ίδιο θα γίνει και αν αυξηθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα (να αποτελεί δηλαδή το 50% του βάρους της) και θα οδηγήσει σε στειρότητα. Η ορμόνη που ονομάζεται λεπτίνη εκκρίνεται από τον λιπώδη ιστό στο αίμα ανάλογα με την ποσότητα του λίπους που αποθηκεύεται. Ο εγκέφαλος ανιχνεύει το σήμα της λεπτίνης στο αίμα και αυτό προάγει την ωορρηξία, όταν το επίπεδο είναι αρκετά υψηλό.

Χρειαζόμαστε το λίπος για να απορροφήσουμε τις λιποδιαλυτές βιταμίνες

30 γρ. λίπους την ημέρα χρειαζόμαστε για να μπορέσει ο οργανισμός να απορροφήσει τις λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, D, E και Κ. Τα φυτικά έλαια είναι σημαντική πηγή της βιταμίνης Ε ενώ τα λιπαρά ψάρια  είναι η καλύτερη διαιτητική πηγή της βιταμίνης D. Οι προβιταμίνες είναι ουσίες που θα μετατραπούν στο σώμα μας σε βιταμίνες. Προσθέτοντας μια μικρή ποσότητα λαδιού στη σαλάτα μας θα ενισχύσουμε την πρόσληψη του καροτενίου, που είναι η προβιταμίνη Α.

Τα λιπαρά οξέα των τροφών είναι σημαντικά

Για αυτό και ονομάστηκαν απαραίτητα λιπαρά οξέα. Το λινολεϊκό και το λινολενικό οξύ, τα οποία τα παίρνει το σώμα από την διατροφή, χρειάζονται για την εγκεφαλική λειτουργία, την όραση, την προάσπιση της καρδιοαγγειακής υγείας αλλά και για υγιές δέρμα. Βρίσκονται στα φυτικά έλαια, τους ξηρούς καρπούς και τα λιπαρά ψάρια.

Όλα τα κορεσμένα λίπη δεν είναι “κακά”

Δεν αυξάνουν όλα τα κορεσμένα λίπη τη χοληστερόλη του αίματος. Το  λαυρικό, το μυριστικό και παλμιτικό οξύ (το τελευταίο βρίσκεται στο φοινικέλαιο) είναι αυτά που επιδρούν αυξητικά στην χοληστερόλη του αίματος. Για να μειωθεί λοιπόν τη χοληστερόλη πρέπει να αντικατασταθούν τα κορεσμένα αυτά λιπαρά οξέα με έλαια πλούσια σε μονοακόρεστα (ελαιόλαδο, κραμβέλαιο) ή με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (σογιέλαιο ή ηλιέλαιο). Αντικαθιστώντας το βούτυρο με ελαιόλαδο μπορούμε να μειώσουμε την LDL-χοληστερόλη κατά 10% περίπου.

Η ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με την σωματική άσκηση είναι το κλειδί για να έχουμε ένα υγιές ποσοστό σωματικού λίπους και για να νιώθουμε και να είμαστε καλά.

Photo by: skamille